Thời đại công nghệ 4.0 bùng nổ là việc con người ứng dụng khoa học công nghệ trong mọi mặt của đời sống. Bởi nhu cầu đó việc đưa ra những công nghệ có thể tối ưu thời gian, bảo mật thông tin an toàn. Vì thế, trong bài viết này đầu tư tài chính sẽ tổng hợp và giới thiệu đến bạn đọc công nghệ Blockchain cũng như cách thức hoạt động và ứng dụng vào những lĩnh vực nào?
Giới thiệu về Blockchain
Lịch sử hình thành
Blockchain bắt nguồn từ một ý tưởng về chuỗi dữ liệu bất biến vào năm 1991; bởi 2 nhà nghiên cứu W. Scott Stornetta và Stuart Haber. Nhưng cách giải thích không hoàn chỉnh và không được chấp nhận. Sau đó, sự đổi mới từ các nhà khoa học máy tính và đi kèm với sự ra đời của bitcoin; vào năm 2008 Satoshi Nakamoto được công nhận là phát minh ra công nghệ blockchain.
Blockchain là gì?
Blockchain (công nghệ chuỗi – khối), ứng dụng cho phép truyền tải dữ liệu phân cấp an toàn; dựa trên hệ thống mã hóa vô cùng phức tạp, mở rộng thời gian. Nơi mà các nguồn tiền được giám sát chặt chẽ và lưu lại trong mọi giao dịch.
Mỗi block vận hành nhờ các hệ thống như: Node (nút mạng), Dữ liệu (data), hash (hàm băm mã). Hệ thống này đều chứa thông tin về thời gian khởi tạo và liên kết; đi kèm theo là dữ liệu giao dịch và một mã thời gian. Hệ thống được lập trình để chống lại việc thay đổi dữ liệu và gian lận,.. Vì thế, khi dữ liệu được xác nhận thì sẽ không có cách thay đổi được.
Dự đoán blockchain sẽ trở thành làn sóng tác động đến các lĩnh vực, ngành nghề trong tương lai. Bởi trên thị trường toàn thế giới nhu cầu giao dịch hàng ngày, trao đổi và xác nhận thông tin; đặc biệt hơn trong các lĩnh vực giao dịch tài chính.
Phân loại hệ thống Blockchain
Public
Ở đây hệ thống cho phép bất kỳ ai cũng có quyền đọc và ghi dữ liệu. Quá trình xác thực giao dịch đòi hỏi phải có rất nhiều nút tham gia. Vì vậy, việc tấn công vào hệ thống Blockchain cần chi phí rất lớn và thực sự không khả thi. Hệ thống này có sự kiểm duyệt rất cao, an toàn bởi không có sự tham gia của bên số 3. Tuy nhiên, hệ thống có tốc độ xử lý chậm, tiêu hao năng lượng, không lưu trữ thông tin cá nhân.
Private
Hệ thống cho phép quyền đọc dữ liệu, nhưng không có quyền ghi. Quyền ghi thuộc bên thứ 3 tin cậy tuyệt đối. Ở hệ thống này, thời gian xác nhận xử lý giao dịch khá nhanh, có thể mở rộng để tăng thêm tốc độ xử lý. Tuy nhiên, hệ thống cần sự tin cậy của các nút ủy quyền. Bên cạnh đó, bảo mật thấp, dễ bị thao túng dữ liệu và tập trung hóa.
Permissioned (hoặc Consortium)
Sự kết hợp giữa Public và Private. Sự khác biệt lớn nhất là được quan sát ở cấp độ đồng thuận, có quyền lực ngang nhau trong các trình xác nhận. Hệ thống hoạt động hiệu quả khi các tổ chức hoạt động trong một ngành và yêu cầu nền tảng giao dịch chung.
Các phiên bản của công nghệ Blockchain
Blockchain 1.0 (Tiền tệ và Thanh toán)
Việc chuyển đổi tiền tệ, kiều hối và tạo lập hệ thống thanh toán kỹ thuật số. Trong phiên bản này nhiều người cho rằng Bitcoin và Blockchain như nhau.
Blockchain 2.0 (Tài chính và Thị trường)
Mở rộng quy mô, xử lý tài chính. Đưa hệ thống vào ứng dụng tài chính và thị trường. Bao gồm: cổ phiếu, chi phiếu, nợ, quyền sở hữu và những gì liên quan đến thỏa thuận, hợp đồng.
Blockchain 3.0 (Thiết kế và Giám sát hoạt động)
Hệ thống Blockchain cải tiến vượt khỏi lĩnh vực tài chính. Đi sâu vào các lĩnh vực như chính phủ, giáo dục, y tế và nghệ thuật.
Blockchain 4.0 (Doanh nghiệp và ứng dụng giao dịch)
Công nghệ mới nhất, tạo ra các ứng dụng giao dịch nhanh và hoàn thiện hơn đến các doanh nghiệp. Công nghệ có thể tối ưu hoá ưu điểm và khắc phục nhược điểm của các phiên bản trước.
Đặc điểm nổi bật của Blockchain
Tính bảo mật
Việc lưu giữ thông tin, dữ liệu trong được phân tán và an toàn tuyệt đối. Chỉ có người nắm giữ Private Key (khóa riêng tư) mới có thể truy cập các dữ liệu bên trong Blockchain. Vì thế, thông tin không thể làm giả và phá hủy. Tất cả mọi người đều được tham gia và trao đổi thông tin riêng tư và bí mật.
Tính bất biến
Hệ thống có một sức mạnh được tích hợp, dữ liệu lưu giữ liệu trên mạng lưới Blockchain. Vì vậy, giao dịch trên hệ thống này không thể làm giả, không thể phá hủy, không thêm bớt, không chèn dữ liệu. Một khi dữ liệu được xác nhận sẽ được lưu trữ vĩnh viễn. Nếu quá trình sửa đổi sẽ để lại lỗ hổng,
Tính minh bạch
Hệ thống cho phép theo dõi dữ liệu đến các dữ liệu khác; giống như việc bạn gửi email và yêu cầu sửa nó. Hệ thống này bảo đảm qua chuỗi mật mã. Đặc biệt, ai cũng có thể thống kê và truy xuất toàn bộ lịch sử trên địa chỉ đó. Thậm chí người ta có thể phân quyền để cho phép người khác truy cập một phần thông tin trên Blockchain của mình
Tính phân tán
Blockchain được lưu trữ bởi hàng triệu máy tính cùng lúc, dữ liệu của nó có thể truy cập bởi bất cứ ai trên Internet. Các block chứa dữ liệu giống nhau nhưng được phân tán. Nghĩa là các bản ghi được lưu trữ một cách công khai, dễ kiểm chứng và không tập trung tại một chỗ; nên hacker cũng chẳng có cơ hội nào để tấn công nó. Trong các trường hợp dữ liệu bị mất hay hư hỏng bạn vẫn có thể khôi phục lại từ Blockchain.
Tính phi tập trung
Hệ thống hoàn toàn không bị bất kỳ một tổ chức bên thứ 3 nào nắm quyền kiểm soát. Chúng hoạt động độc lập dựa vào hệ thống xác nhận; trên cơ chế của các thuật toán đồng thuận.
Cách thức hoạt động của Blockchain
Mỗi nút Blockchain có quyền truy cập và xác nhận các bản ghi vào hệ thống Blockchain; nhưng không điều chỉnh thay đổi dữ liệu. Vì bản ghi là vĩnh viễn, được sắp xếp theo thứ tự thời gian và được cập nhật vào các bản trước đó. Tất cả quá trình này điều này đều thực hiện mà không có trung gian kiểm soát.
Ví dụ: khi bạn thực hiện các giao dịch thì hệ thống sẽ ghi lại và tự tạo bản ghi hồ sơ. Sau đó, Node sẽ xác minh bản ghi có hợp lệ; tất cả bản ghi sau khi được xác nhận sẽ gộp thành khối. Các khối này sẽ được kết nối bằng Previous Hash với các khối trước đó. Kết quả là tạo thành một chuỗi khối (Blockchain). Quá trình sẽ được blockchain cập nhật và hồ sơ không thể thay đổi.
Như vậy, nếu có kẻ muốn xâm nhập thay đổi bất kỳ thông tin nào trong Blockchain; nhưng điều này là bất khả thi, nếu có sự thay đổi dù là nhỏ cũng khiến hệ thống phát hiện ra lỗ hổng. Dẫn đến, hệ thống sẽ thay đổi toàn bộ dữ liệu thông tin của khối và chuỗi. Vì vậy, hệ thống Blockchain an toàn tuyệt đối.
Ứng dụng blockchain
Tiền điện tử
Sự ra đời đồng tiền điện tử Bitcoin đánh dấu công nghệ Blockchain. Blockchain ngày càng phổ biến khi có rất nhiều người sử dụng. Khi mọi người mua, bán, trao đổi hoặc chi tiêu tiền điện tử, các giao dịch được ghi lại.
Tuy nhiên, ngoài ứng dụng liên quan tới tiền điện tử thì Blockchain còn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực: ngân hàng, hợp đồng thông minh,..
Hỗ trợ quản lý quốc gia
Blockchain còn có thể áp dụng vào việc quản lý điều hành quốc gia. Trên thực tế nhiều quốc gia đã sử dụng Blockchain để quản lý điều hành như: quản lý đất đai, chuyển giao tài sản,..
Ngoài ra, hệ thống cho phép mọi người gửi phiếu bầu không thể bị giả mạo. Vì vậy, hệ thống nâng cấp ngăn chặn gian lận
Hỗ trợ việc quản lý điều hành tổ chức
Blockchain có thể hỗ trợ lưu trữ và xử lý dữ liệu của các tổ chức Chính phủ hoặc Phi chính phủ.
Ví dụ: trong lĩnh vực y tế, có thể lưu giữ hồ sợ bệnh án, từ đó giúp các bác sĩ chữa trị dễ dàng nắm được thông tin dễ dàng chữa trị.
Ngoài ra, hệ thống dùng giám sát chuỗi cung ứng. Bởi lĩnh vực này, có lượng lớn thông tin; đặc biệt, hàng hóa đi từ nơi này sang nơi khác của thế giới. Lưu trữ thông tin này trên blockchain sẽ giúp việc quay lại và giám sát chuỗi cung ứng dễ dàng hơn.
Kết luận
Bài viết trên đây, đã tổng hợp tất cả những thông tin cần thiết về công nghệ Blockchain, cách thức hoạt động và ứng dụng công nghệ. Hy vọng bài viết có thể giải đáp những thông tin mà bạn thắc mắc. Cảm ơn bạn đã đọc bài!
