Chứng khoán nợ là một trong những kiến thức bạn cần phải nắm vững trước khi bước vào thị trường chứng khoán. Bài viết này Đầu tư tài chính sẽ cung cấp cho bạn những thông tin về khái niệm, phân loại, đặc điểm về lợi ích cũng như rủi ro mà loại chứng khoán này mang lại.
Chứng khoán nợ là gì?
Chứng khoán nợ là loại chứng khoán nhằm để xác nhận mối quan hệ chủ nợ của chủ sở hữu với công ty phát hành. Trái phiếu, chứng khoán nợ và giấy tờ, công cụ thị trường tiền tệ và các công cụ tài chính phái sinh đều là những dạng của nó.
Bên cạnh đó, chứng khoán nợ có một khoản giao dịch lớn trên thị trường chứng khoán trong nền kinh tế của các nước công nghiệp phát triển. Tuy nhiên, tỷ lệ lãi suất của sản phẩm lại phụ ảnh hưởng bởi mức độ rủi ro của người đi vay và việc vay mượn, nên khi phát hành thì chính phủ chỉ cho một mức lãi suất khá thấp.
Chứng khoán nợ bao gồm những dạng nào?
Trái phiếu (bond), các công cụ thị trường tiền tệ (money market instruments), các công cụ tài chính phái sinh (financial derivatives), chứng khoán dạng nợ (debenture) và giấy tờ (note) là những dạng phổ biến của chứng khoán nợ hiện nay. Cùng Đầu tư tài chính tìm hiểu kỹ hơn trong phần tiếp theo.
Trái phiếu
Trái phiếu là một loại công cụ đảm bảo quyền sở hữu của chủ sở hữu đối với vốn nợ của công ty phát hành. Người phát hành có thể là chính phủ, doanh nghiệp hoặc tổ chức tài chính. Trái phiếu là chứng khoán nợ mà công ty phát hành có nghĩa vụ thanh toán cả gốc và lãi tại một kỳ hạn xác định.
Do đó, người sở hữu trái phiếu được hưởng một mức lãi suất ấn định không phụ thuộc vào kết quả sử dụng vốn. Mặt khác, họ lại không có quyền tham gia vào các hoạt động quản lý của tổ chức phát hành.
Trái phiếu hiện được chia thành hai loại: trái phiếu chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp.
- Trái phiếu chính phủ (còn được gọi là công trái hoặc công khố phiếu) là loại có mức an toàn nhất. Trong hầu hết các trường hợp, người mua được hưởng lãi suất cố định trong suốt thời gian vay. Ví dụ, trái phiếu kỳ hạn 5 năm có lợi suất khoảng 6,8%.
- Các tập đoàn phát hành trái phiếu công ty khi họ cần vốn để mở rộng kinh doanh hoặc tham gia vào đổi mới công nghệ. Các doanh nghiệp huy động vốn bằng cách phát hành trái phiếu thay vì chấp nhận một khoản vay ngân hàng, chờ đợi một thời gian thẩm định và giải trình nhất định. Điều này cho phép họ khai thác các khả năng kinh doanh sớm hơn.
Chứng khoán dạng nợ
Trái phiếu và chứng khoán nợ cũng gần tương tự nhau, nhưng chúng khác nhau về điều kiện đảm bảo và các khía cạnh khác. Mục tiêu của việc phát hành các loại chứng khoán này là để chính phủ hoặc các tập đoàn lớn gây quỹ cho ngân sách của họ.
Công cụ thị trường tiền tệ
Đây là những giấy tờ cung cấp quyền không hạn chế đối với một số lượng tiền xác định trong một khoảng thời gian nhất định.
Công cụ tài chính phái sinh
Phái sinh là các công cụ tài chính dựa trên các công cụ tài chính hiện có và được thiết kế để bảo vệ, tạo ra lợi nhuận hoặc phân tán rủi ro. Hoán đổi và quyền chọn là những công cụ tài chính phái sinh cơ bản nhất.
Cổ phiếu có bao gồm trong chứng khoán nợ không?
“Không” là câu trả lời trong trường hợp này. Cổ phiếu là loại chứng khoán vốn được phát hành bởi một công ty cổ phần, xác nhận quyền sở hữu một phần thu nhập và tài sản của doanh nghiệp.
Chứng khoán nợ mang lại những lợi ích gì?
Hoàn vốn
Đầu tư vào hình thức này có rất nhiều lợi thế. Đầu tiên, các nhà đầu tư khi mua loại chứng khoán này đều có khả năng hoàn lại vốn. Khi đáo hạn, các chứng khoán nợ như trái phiếu đều có chu kỳ hoàn vốn lãi và gốc.
Mặt khác, việc thu hồi vốn phụ thuộc vào uy tín của nhà phát hành. Nếu tình hình tài chính của công ty ổn định, rất có thể tiền của bạn sẽ được hoàn trả. Tuy nhiên, có những chủ nợ, những người trả tiền đầu tiên, cũng có thể phải đối mặt với những nguy hiểm nghiêm trọng trong trường hợp kinh doanh thất bại hoặc phá sản.
Mang đến thu nhập ổn định từ việc trả lãi
Chứng khoán nợ được coi là một khoản đầu tư nói chung an toàn. Bạn sẽ được trả lãi theo tỷ lệ quy định một cách thường xuyên và nó có thể giúp một nhà đầu tư một khoản trong dòng chảy tiền.
Đa dạng hóa danh mục
Chứng khoán nợ có thể là một lựa chọn tốt để đa dạng hóa danh mục đầu tư tùy thuộc vào kế hoạch của nhà đầu tư. Đây sẽ là một chiến lược để giảm thiểu rủi ro đầu tư do lợi thế về sự an toàn.
Rủi ro có thể gặp khi đầu tư chứng khoán nợ
Rủi ro về lạm phát
Vấn đề đầu tiên mà các nhà đầu tư phải đối mặt khi mua các công cụ nợ là rủi ro lạm phát. Chứng khoán nợ thường có lãi suất thấp, mặc dù khá an toàn. Kết quả là, nếu đồng tiền mất giá nhanh chóng thì tiền lãi thu được sẽ cực kỳ thấp.
Rủi ro về thanh khoản
Do không có thị trường giao dịch cho các công cụ nợ nên chúng thường kém thanh khoản. Vì thế nên việc mua và bán trở nên phức tạp hơn. Hơn nữa, do quy mô thị trường nhỏ, giá cả thường xuyên biến động, tác động đến lãi suất của nhà đầu tư.
Rủi ro về tín dụng
Việc mua chứng khoán nợ kéo theo việc nhà đầu tư cho công ty vay tiền. Kết quả là, nếu công ty đầu tư thua lỗ hoặc phá sản, nhà đầu tư có thể không lấy lại được tiền của họ.
Các nhà đầu tư phải đánh giá khả năng hoàn trả các khoản vay của công ty để giảm thiểu rủi ro này. Cơ sở tối ưu để đánh giá vấn đề này sẽ là báo cáo tài chính, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, …
Kết luận
Trên đây là các kiến thức về chứng khoán nợ mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng nó có thể hỗ trợ bạn trong quá trình đầu tư vào thị trường chứng khoán và hạn chế được các rủi ro không đáng có.