Một thuật ngữ phổ biến trong đầu tư chứng khoán là margin (giao dịch ký quỹ). Đây là chương trình hỗ trợ tài chính do các công ty chứng khoán đưa ra nhằm giúp các nhà đầu tư tăng lợi nhuận. Trong bài viết này sẽ giúp bạn tìm được câu trả lời cho câu hỏi “Margin chứng khoán là gì?” và những vấn đề xoay quanh nó.
Margin chứng khoán là gì?
Giao dịch ký quỹ chứng khoán là một tên gọi khác của margin – đây là một thuật ngữ nổi tiếng trong thế giới đầu tư. Margin cho phép các nhà đầu tư vay tiền từ các công ty chứng khoán để mua thêm cổ phiếu và sử dụng chính những cổ phiếu này làm tài sản thế chấp. Nói đơn giản hơn, sử dụng margin giống như việc bạn có thể mua được căn nhà 3 tỷ chỉ với 500 triệu đồng, tức là bạn sẽ nhờ tới khoản vay để thanh toán số tiền của căn nhà.
Lãi suất cho vay ký quỹ sẽ do các công ty chứng khoán quy định trong từng thời kỳ và thường là sẽ được tính bằng ngày. Ví dụ: lãi suất là 0.037% mỗi ngày, mặc dù ít hơn 0,1 % nhưng khi tính theo lãi kép thì đây là một số tiền đáng kể. Cụ thể hơn là 0,037% mỗi ngày sẽ tương đương với 14,5% mỗi năm.
Bên cạnh đó, bạn có thể trao đổi với công ty chứng khoán để có thể có được chính sách với mức lãi suất ưu đãi hơn.
Thị trường thay đổi như thế nào khi dùng Margin?
Công cụ Margin được khá nhiều nhà đầu tư sử dụng để góp phần gia tăng lợi nhuận nhưng cũng sẽ kèm theo mức độ rủi ro cao. Vì thế, khi sử dụng Margin, bạn cần nắm rõ một số thay đổi của thị trường để đầu tư hiệu quả hơn:
- Khi giá cổ phiếu tăng, thị trường cũng có xu hướng tăng trưởng. Vì vậy nhà đầu tư sẽ được tăng lợi nhuận hay giá trị tài sản ròng. Với xu hướng đó, nhà đầu tư càng mua thêm nhiều cổ phiếu để tiếp tục gia tăng lợi nhuận nhanh chóng và nhiều hơn.
- Khi giá cổ phiếu giảm, giá trị tài sản ròng của nhà đầu tư cũng sẽ giảm theo tỷ lệ đòn bẩy. Cụ thể, nếu tỷ lệ Margin là 1:1, bạn sẽ lỗ 1 lượng tương ứng, nhưng nếu tỷ lệ là 1:2 thì bạn sẽ lỗ gấp 2 lần so với bình thường.
Số tiền mà các nhà đầu tư được vay là tỷ lệ đòn bẩy là bao nhiêu?
Số tiền nhà đầu tư có thể vay được xác định bởi số lượng cổ phiếu họ sở hữu. Mỗi nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán sẽ cung cấp một tỷ lệ đòn bẩy khác nhau tùy thuộc vào thời điểm:
Nếu một nhà đầu tư có tài sản 200 triệu ( bao gồm cả cổ phiếu và tiền mặt), công ty đầu tư sẽ cho phép họ mua tối đa 250 triệu, dẫn đến tỷ lệ đòn bẩy là 1:1,5. Tỷ lệ đòn bẩy là 1: 2 nếu công ty chứng khoán cho phép họ mua tới 400 triệu và 1: 3 nếu công ty cho phép họ mua tới 600 triệu.
Với những cổ phiếu tốt nhất trên thị trường hiện nay, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng chỉ cho phép các doanh nghiệp chứng khoán cho vay với tỷ lệ 50%.
Tỷ lệ đòn bẩy tối đa 1:2 cho mỗi nhà đầu tư. Tuy nhiên, một số công ty chứng khoán có thể lách luật bằng cách cho phép các nhà đầu tư sử dụng tỷ lệ đòn bẩy cao như 1:3, thậm chí lên đến 1:4, khi họ mua được những cổ phiếu tốt từ công ty có thể kiểm soát được những rủi ro xảy ra.
Công thức tính giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung
Lãi suất của margin hiện dao động từ 9% đến 14%, tùy thuộc vào công ty và các chương trình ưu đãi đặc biệt. Nhà đầu tư sẽ mất tiền nếu cổ phiếu giảm giá trị hoặc nếu tỷ suất lợi tức đầu tư không lớn hơn tỷ lệ lãi của khoản vay.
Công ty kinh doanh chứng khoán sẽ yêu cầu nhà đầu tư trả thêm các tài sản đảm bảo, chẳng hạn như tiền hoặc cổ phiếu nếu giá trị tài sản ròng giảm xuống dưới tỷ lệ an toàn. Nếu không cung cấp thêm tài sản thế chấp, nhà đầu tư sẽ buộc phải bán một số cổ phiếu để giảm số tiền vay và đưa tỷ lệ đòn bẩy trở lại đúng quy tắc ban đầu. Thị trường thường sử dụng thuật ngữ “margin call” để mô tả khái niệm này.
Nếu bạn rơi vào trường hợp phải bổ sung thì công thức được tính như sau:
Giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) / (1 – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường.
Hoặc:
Số tiền ký quỹ bổ sung= (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường.
Khi đạt đến ngưỡng “margin call” mà nhà đầu tư không thêm tài sản thế chấp đúng thời hạn, công ty chứng khoán có thể bắt đầu bán bất kỳ chứng khoán nào trong danh mục đầu tư mà không cần hỏi ý kiến nhà đầu tư.
Margin sẽ cho phép nhà đầu tư tăng lợi nhuận nhưng cũng có thể làm tăng rủi ro trong trường hợp xu hướng giá cổ phiếu không theo đúng dự báo. Do đó, các công ty chứng khoán và các chuyên gia thường khuyên các nhà đầu tư nên suy nghĩ kỹ trước khi sử dụng và luôn luôn có sẵn biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu rủi ro.
Khi nào các nhà đầu tư cần sử dụng margin chứng khoán?
Để hạn chế tối đa các rủi ro có thể xảy ra khi sử dụng margin chứng khoán, các nhà đầu tư cần thỏa mãn được các yêu cầu sau:
- Bạn đã đầu tư chứng khoán trong một thời gian dài và hiểu cách diễn giải biểu đồ chứng khoán, nguyên tắc phân tích kỹ thuật, cơ chế và xu hướng thị trường. Bạn không nên sử dụng đòn bẩy ký quỹ để thu được lợi nhuận lớn nếu bạn là một nhà đầu tư mới.
- Khi thị trường chứng khoán bắt đầu có sự tăng trưởng nhất quán và có những dấu hiệu cho thấy cổ phiếu của công ty chứng khoán đang tăng trưởng ở mức ổn định và sẽ dẫn đầu ngành trong tương lai. Vì thế, trong thời điểm kinh tế bấp bênh và không ổn định thì không nên sử dụng Margin.
- Trong các giao dịch ngắn hạn, Margin sẽ là một công cụ hữu ích. Việc sử dụng ký quỹ lâu dài sẽ mang lại nhiều nguy hiểm tiềm ẩn và không hiệu quả. Bởi vì cổ phiếu dễ bị biến động dai dẳng theo thời gian, việc sử dụng Margin khó có thể tạo ra lợi nhuận nhất quán và lớn.
- Sử dụng cổ phiếu Bluechip, cổ phiếu có tính thanh khoản cao và cổ phiếu trong rổ VN30 làm ký quỹ. Không nên đầu tư vào những cổ phiếu kém phát triển, lợi nhuận thấp và không đủ trả lãi vay.
Cách sử dụng Margin hiệu quả
Để sử dụng Margin một cách hiệu quả khi đầu tư chứng khoán, bạn cần lưu ý một số điều sau đây:
- Sử dụng Margin với tỷ lệ đòn bẩy 1:1 hoặc 1:0.5 là tối ưu, không nên sử dụng những tỷ lệ quá cao như 1:2, 1:3, 1:4. Kiểm soát tỷ lệ đòn bẩy hiệu quả sẽ giúp bạn thu lợi nhuận 1 cách chắc chắn và giảm được phần lớn tỷ lệ rủi ro thua lỗ. Mức tỷ lệ 1:1.5 trở đi chỉ áp dụng cho những người chuyên nghiệp, có kinh nghiệm lâu năm trong đầu tư chứng khoán.
- Một số nguyên tắc ký quỹ giao dịch riêng: Nhà đầu tư không nên dùng quá 1% số tiền trong tài khoản để thực hiện 1 giao dịch ký quỹ.
- Nên dùng công cụ Margin vào các cổ phiếu có tính thanh khoản tốt và dùng trong các giao dịch ngắn hạn/lướt sóng. Điều này sẽ giúp bạn nhanh chóng thoát được các khoản lỗ do không bán được cổ phiếu khi có dấu hiệu giảm giá.
- Sử dụng Margin khi nhà đầu tư mua được cổ phiếu với mức giá rẻ, khi bắt được cổ phiếu ở cuối sóng
Kết luận
Mong rằng bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp được thắc mắc “Margin chứng khoán là gì?” và biết được khi nào bản thân cần đầu tư vào nó. Daututaichinh.online cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này, chúc các bạn sẽ thành công hơn trong quyết định đầu tư của mình.
